Hoe transformeer je een dicht industrieterrein naar een landelijk buurtje?
Wilma Wonen won in 2016 de tender in Hazerswoude-Rijndijk om te mogen ontwikkelen op de Avery Dennison locatie vlak langs de Oude Rijn. Daarmee begon een bijzonder ontwikkeltraject. Van dicht bebouwd industrieterrein naar ‘Nieuw Rein’, een nieuwe buurt met meer dan honderd woningen en een natuurlijke footprint die optimaal aansluit op haar omgeving.
1000-stukjes puzzel
Ontwikkelaar Henk Robbertsen ging namens Wilma Wonen de uitdaging aan en is vanaf het bereiken van overeenstemming met de gemeente in 2017 steeds een drijvende kracht geweest achter het ontwikkeltraject. “Op de locatie Nieuw Rein kwamen en komen er verschillende uitdagingen naar voren die het voor mij als ontwikkelaar tot een buitengewoon interessante opgave maken. Een groot deel van de complexiteit ligt in de grondexploitatie; Het terrein ligt pal langs de Oude Rijn, is officieel een buitendijks gebied en heeft decennialang een industriële invulling gehad. Allemaal factoren die zich vertalen naar specifieke uitdagingen. We hebben hier te maken met belangrijke waterscheidingen en waterdruk, zetting van de grond, uiteenlopende bodemkwaliteit, een bestaande kolk die uitkomt op een gemaal in de polder en ga zo maar door. We zitten daarom aan tafel met diverse partijen met naast de gemeente en de buurt ook het hoogheemraadschap en provincie en dat maakt het tot een divers en enerverend proces.”
Al met al een fase in het traject met zijn eigen uitdagingen; “Zo zijn we tijdens de aankoopperiode al gestart met bodemonderzoek, waarbij op tientallen plekken inpandig geboord is door tot 80 centimeter dik beton. We wilden wel graag weten wat we onder het gebouw zouden kunnen aantreffen alvorens we tot aankoop van het terrein overgingen. Na aankoop van de locatie ging Avery Dennison aan de slag om de fabrieksgebouwen op het terrein te slopen. Ook was er hier en daar verwijdering van asbest nodig wat tot enige vertraging heeft geleid. Binnenkort zal gestart worden met de werkzaamheden om het terrein verder bouwrijp te maken, zodat vervolgens de bouwwerkzaamheden van de woningen kunnen aanvangen”.
Het Groene Hart een stukje minder grijs
De gemeente Hazerswoude Rijndijk ligt midden in het Groene Hart en de ontwikkellocatie heeft er tot halverwege de vorige eeuw heel anders uitgezien; een reeks kleinschalige buitendijkse kavels waar geboerd werd vanuit boerderijen de Frederikshoeve en Oud Groenestein, waar een kleine scheepswerf te vinden was, maar ook ‘Villa Rozenburg’, de statige directeurswoning van aardewerkfabriek ‘De Nijverheid’.
Kortom, een divers maar landelijk karakter dat veel mooier paste bij het rivierenlandschap dan de zeer verdichte industrie die er voor in de plaats kwam. De fabriek van Fasson en later Avery Dennison besloeg zo goed als het hele terrein zodat de rivier en het landschap voor het bestaande buurtje aan de Rijndijk werden afgesloten. Nu de fabriek op zijn beurt plaats gaat maken voor Nieuw Rein komen de levendigheid en natuurlijkheid van voeger opnieuw terug aan de Rijndijk.
Bij nul beginnen
“In het geval van Nieuw Rein beginnen we, behoudens de doorgang van de oude Rijn naar het gemaal, eigenlijk met een leeg canvas. Het is een ontwikkeling op een terrein waar nooit moderne woningbouw is geweest dus ook alle ondergrondse infrastructuur moet worden gerealiseerd. Maar doordat we het gebied zelf kunnen vormen brengt dat ook een grote vrijheid met zich mee. We hebben daarbij veel houvast aan elementen die een rol spelen in de context zoals de rivier zelf, de Rijndijk, bestaande bebouwing, het groen en de waterlopen.”
Hoge woonkwaliteit
“Ons uitgangspunt is dat we zoveel mogelijk woningen direct aan het water of aan het groen willen realiseren, waarmee de kwaliteit van het wonen in Nieuw Rein hoog in het vaandel staat. Hiertoe gaan we een nieuw haventje aanleggen met een openbare kade. Daardoor brengen we het water van de Oude Rijn de buurt in en kunnen bewoners er straks hun sloep aanleggen. Maar het haventje en de openbare oever langs de Oude Rijn komen ook ten gunste van de huidige omwonenden door de nieuwe zichtlijnen vanaf de Rijndijk die tot over de Oude Rijn zullen vallen. En daarnaast door de openbare oever en de parkachtige strook binnen het plangebied, die de centrale verbinding met Groenendijk vormt. Hierdoor wordt het gebied toegankelijk voor iedereen en weer teruggegeven aan de directe omgeving.’
Een goed doortimmerd plan
“Ik vind dat we met Nieuw Rein een goed doortimmert plan hebben neergelegd. Door vanaf het begin met omwonenden en de gemeente aan tafel te zitten, door te kijken naar het verleden, de landelijke omgeving, de rivier en de bebouwing eromheen. Het project gaat dus niet alleen om het realiseren van de 103 hoogwaardige woningen maar ook om de plek zelf en hoe we het beste kunnen aansluiten op wat er was, en op wat er is. We noemen ons vak zelf vaak ‘puzzelen’. Dat is op Nieuw Rein zeker van toepassing maar ook precies wat mijn vak zo leuk maakt. Uiteindelijk gaat het natuurlijk om de volle tevredenheid van de kopers die in het plan komen te wonen. Als we dat realiseren kan ik er jaren laten doorheen lopen en er nog steeds trots op zijn.”